بررسی بتن به عنوان یک ماده، از نظر زیبایی‌شناسی، را به سمت خلاقیت و نوآوری‌های بسیاری در ساخت بتن رهنمون کرده است. انعطاف پذیری بتن در طراحی، طراح را قادر می‌سازد سازه‌های غیرممکن را با کمک مصالح ساختمانی دیگر ممکن کند. ترکیب این انعطاف پذیری این قالب‌بندی و بهینه سازی بتن، امکان تحقق سازه‌هایی با ارزش و اصالت واقعی معماری را محقق می‌کند.
در اجرای بتن اکسپوز چه نکاتی را باید توجه کنیم؟
در اجرای بتن اکسپوز، قالب بتن اهمیت ویژه‌ایی دارد و تقریبا 70 درصد کیفیت سطح بتن اکسپوز بستگی به کیفیت قالب بتن و ابعاد آن دارد. نوع مصالح اعم از فولاد و چوب فرقی در کیفیت سطح ندارد صرفا خواستگاه معمار یا طراح و جغرافیا در تعیین مصالح تاثیر دارد. البته چوب به لحاظ وزن کم دارای اولویت است. برای مطالعه بیشتر در مورد بتن اکسپوز می‌توانید ویدیو مرتبط با بتن اکسپوز را نیز مشاهده کنید.
نحوه قالب‌بندی بتن اکسپوز – قالب بتن اکسپوز
یکی از رایج‌ترین قالب بندی‌ها، در بخش صنعتی قالب بتن اکسپوز است؛ با این قالب بندی ظاهر زیباتری به سازه می‌دهید؛ با این حال نمی‌توان در آن در هر شرایطی استفاده کرد.
برای درک بهتر این نوع قالب بندی؛ باید ابتدا با بتن اکسپوز آشنا شوید.
بتن اکسپوز بتنی است که به عنوان نمای یک سازه بتنی استفاده می‌شود و روی سطح بتنی آن چیز دیگری به عنوان نما اجرا نخواهد شد.
با ما همراه باشید تا به معرفی قالب بتن اکسپوز بپردازیم و در ادامه انواع آن، روش‌های اجرایی، کاربردها، مزایا و معایب و قیمت را به شما ارائه دهیم.
قالب فلزی بتن
بتن اکسپوز چیست؟
بتن به عنوان یکی از رایج‌تری مصالح ساختمانی در سال‌های اخیر دچار تحولاتی شده است؛ شما می‌توانید از بتن برای نمای داخلی و خارجی و کفسازی سازه خود و یا تولید کالاهایی مانند مبل و وسایل تزئینی و … استفاده کنید؛ بتن اکسپوز یکی از پرکاربردترین بتن‌ها برای این کار است که در بخش طراحی و دکوراسیون بسیار استفاده می‌شود.
به طور کلی هر بتنی که سطح نهایی آن قابل مشاهده باشد، بتن اکسپوز (Exposed concrete) است.
در صورتی که از بتن اکسپوز برای نمای ساختمان استفاده شود؛ دیگر نیازی به مصالح دیگر برای پوشش کار نیست؛ در نهایت هزینه‌ها کاهش می‌یابد.
بتن اکسپوز دارای مواد مختلفی از جمله شن، ماسه، سیمان، ریزدانه‌هایی مانند سیلیس، آب، روان‌کننده‌ها و رنگ است.
از آنجایی که امروزه از بتن اکسپوز در نمای ساختمان هم استفاده می‌شود؛ به آن بتن نما نیز می‌گویند.
کاربردهای بتن اکسپوز
بتن اکسپوز محبوبیت زیادی در بین معماران دارد و کاربردهای آن متعدد است.
شما می‌توانید از پنل‌های بتن اکسپوز برای کفپوش و نمای داخلی یا خارجی با هزینهٔ کمتر استفاده کنید. برای اجرای سازه‌هایی همچون دیوار و ستون قالب بتن پلاستیکی انتخابی مناسب است.
در واقع یکی از کاربردهای این بتن، اجرای نمای سازه با قیمت مناسب‌تر است. بتن اکسپوز با قالب‌های متعددی ایجاد می‌شود؛ بنابراین شما می‌توانید طرح مورد نیاز را روی سازهٔ خود پیاده کنید.
طراحی پنل‌های بتن اکسپوز به صورت مربع یا مستطیل است. البته می‌توان آن را در شکل‌های مختلف مانند دایره ای نیز تولید کرد.
شما می‌توانید از بتن اکسپوز برای سازه‌های مختلفی مانند پله‌ها، نمای شهری، نمای بیرونی و داخلی ساختمان، ساخت مجسمه‌ها و تونل، روگذر و زیرگذر، استخر، مبلمان، پارک و پیاده رو و … استفاده کنید.
همچنین با اضافه کردن رنگ‌ها و یا رزین و … به بتن می‌توان طرح‌های زیبایی به این بتن دارد.
استفاده از بتن اکسپوز در کف
یکی از کاربردهای بتن اکسپوز، در کفپوش و محوطه سازی است. در این میان باید پنل‌های بتن اکسپوز ضخیم‌تر انتخاب شوند؛ زیرا برخلاف نما، مقاومت آنها در کف سازی اهمیت بالایی دارد.
در نمای ساختمان سعی می‌کنند از قالب‌های بتن اکسپوز نازک‌تر و سبک‌تر استفاده شود.
برای استفاده از بتن اکسپوز در کف، باید ابتدا زیرسازی انجام شود تا یک سطح مقاوم و تراز داشته باشیم. سپس ملات سیمانی را آماده کرده و در نهایت پنل بتن را روی آن قرار می‌دهند. البته قبل از قرار دادن پنل‌ها باید بند کشی انجام شود.
مشخصات و مزایا و معایب بتن اکسپوز
به طور کلی مواد سازه بتن اکسپوز شامل سیمان، شن و ماسه، آب، چسب آهکی و گچی، گوگردی و پلیمری است.
علاوه بر این می‌توان از رزین رنگی و یا فایبرگلاس و براده‌های فلزی برای ایجاد بافت و رنگ خاص به آن استفاده کرد. بعد از مخلوط کردن این مواد به آنها روان کننده اضافه می‌کنیم.
مزایای بتن اکسپوز به این شرح است که:
- رنگ پذیری بالایی دارد.
- استحکام و مقاومت کششی و فشاری بالایی دارد.
- با توجه به هدف در وزن‌های مختلفی تولید می‌شود.
- جذب رطوبت آن کم است.
- قیمت به صرفه ای دارد.
- سازگاری با شرایط آب و هوایی مختلف
- زیبایی
- عایق صوتی و حرارتی
- افزایش سرعت پروژه
- مقاومت در برابر سرما و تا حدودی رطوبت
- یکی از مزیت‌های قالب بتن اکسپوز این است که می‌توانید اجزای قالب را از هم جدا کرده و با توجه به طرح در کنار هم قرار دهید. در نهایت بتن را درون قالب می‌ریزید و به خروجی نهایی می‌رسید.
تنها عیب آن این است که یک حالت خشک و سرد دارد؛ بنابراین برای طراحی مدرن و صنعتی مناسب‌تر است.
انواع بتن اکسپوز
به طور کلی بتن‌های اکسپوز با توجه به روش استفاده و اجرایی آنها در 4 دستهٔ پنل‌های پیش ساخته و اجرا در محل (درجا)، ویبره‌ای و پرسی تقسیم می‌شوند. اما معمولاً به‌صورت پیش‌ساخته یا درجا مورداستفاده قرار می‌گیرد.
اجرای پنل‌های اکسپوز: نوع اول پنل‌های پیش ساخته
فرایند اجرای پنل بتن اکسپوز پیش ساخته به چند روش است:
- اجرا با استفاده از پیچ‌های مخصوص بولت و رامکا
- اجرا به وسیله جوش
- اجرای دوغابی
اجرا با پیچ
در این نوع از پنل‌های حفره دار بتنی استفاده خواهد شد؛ اما پنل‌ها به لایه زیر متصل نمی‌شوند.
اجرا با جوش
در این روش پنل‌ها به صورتی ساخته می‌شوند که در گوشه‌های آنها میلگرد قرار می‌گیرد. در این روش هم مشابه روش پیچ برای زیر سازی، قسمت زیرین را به وسیله شبکه‌های آهنی می‌سازند.
اجرا با دوغاب یا ملات
در این روش برای مهار پنل‌ها از ملات استفاده می‌شود که شامل از سیمان سفید و سیاه، ماسه و چسب است.
علاوه بر 3 روش فوق یک روش دیگر نیز به عنوان روش چسبی وجود دارد؛ اما تنها برای پنل‌های کوچک و سبک استفاده می‌شود و کاربرد زیادی ندارد.
اجرای پنل‌های اکسپوز: نوع دوم پنل‌های درجا
در صورتی که پروژه وسیع باشد و یا طرح نهایی یک دست نباشد؛ از این روش استفاده می‌شود.
به طور مثال برای مکان‌هایی مانند سالن اجتماعات؛ آرامگاه‌ها و ورزشگاه از این نوع استفاده می‌شود.
نکته مهم در این نوع سیستم این است که باید از روغن قالب استفاده شود. در این صورت بتن به قالب نمی‌چسبد.
نوع سوم: بتن اکسپوز پرسی
جدول‌های کنار خیابان‌ها و کفپوش های پرسی را این بتن می‌سازند. این نوع بتن مقاومت بسیار بالایی داشته و به همین دلیل در کفپوش ها و مکان‌هایی که ممکن است تحت شرایط آب و هوایی مختلف قرار دارند، استفاده می‌شود.
نوع چهارم: بتن اکسپوز ویبره‌ای
بتن به کار رفته در این روش باید به صورت روان باشد؛ به همین خاطر از رزین در کنار بتن استفاده می‌شود. از این قطعات نیز در مکان‌های شهری مختلفی استفاده می‌شود.
برای ساخت بتن اکسپوز از مواد و ترکیبات مختلفی استفاده می‌شود که شامل آب، سیمان و ماسه ریزدانه است. هنگامی که این مواد با هم ترکیب می‌شوند، به آنها روان کننده اضافه می‌کنند.
انواع بتن اکسپوز از نظر ظاهر
بتن اکسپوز در نهایت سطح صاف و یک دستی دارد و برای نمای ساختمان و دکوراسیون داخلی استفاده می‌شود.
بتن اکسپوز از نظر ظاهر و رنگ، در سه دسته قرار دارد که شامل واش بتن، بتن اکسپوز رنگی و صیقلی است.
در واش بتن از ریزدانه‌ها استفاده می‌شود و بیشتر برای محوطه سازی و ساخت موزاییک کاربرد دارد.
در بتن اکسپوز رنگی نیز به بتن مقداری رنگ دلخواه اضافه می‌کنند. در بتن اکسپوز صیقلی نیز از ریزدانه‌ها استفاده می‌شود که در نهایت صیقلی‌تر است.
هزینه اجرای بتن اکسپوز
هزینه نصب بتن اکسپوز در نما به عوامل زیادی بستگی دارد. علاوه بر این، این هزینه‌ها با توجه به روش انتخابی متفاوت است. به طور مثال اگر از روش پیچی استفاده کنید؛ هزینه به مقدار متریال به کار رفته برای زیرسازی و … بستگی دارد. در روش جوش و دوغاب نیز با توجه به متریال هزینه برآورد می‌شود.
انواع قالب بتن اکسپوز
برای ساخت بتن اکسپوز از قالب‌های فلزی، چوبی، کاغذی یا پلاستیکی استفاده می‌شود. شما می‌توانید برخی از این قالب‌ها را به صورت آماده خریداری کنید و برخی دیگر نیز باید در کارخانه ساخته شوند.
- قالب‌های فلزی بتن اکسپوز
اگر قالب‌های بتنی بزرگی نیاز دارید باید از نوع فلزی انتخاب کنید. اگرچه قیمت آنها بیشتر است اما قابلیت استفاده مجدد نیز دارند. از مزایای آن می‌توان به مقاومت بالا، سرعت کار و راحتی استفاده اشاره کرد.
-
قالب‌های کاغذی بتن اکسپوز
این قالب‌ها بسیار رایج هستند؛ با اینکه مقاومت آنها کم است. در صورتی که در طراحی داخلی سازهٔ خود به طرح‌های ظریفی نیاز دارید می‌توانید از این قالب استفاده کنید. بهتر است از کاغذهای ضد آب استفاده کنید که رطوبت را جذب نمی‌کنند.
- قالب‌های پلاستیکی بتن اکسپوز
برای ساخت اسلب‌های دندانه دار و نماها از قالب‌های پلاستیکی استفاده می‌کنند. شما می‌توانید از این قالب برای دفعات زیادی استفاده کنید. همچنین وزن آن کم بوده و در برابر رطوبت مقاوم هستند.
علاوه براین برخلاف قالب‌های فلزی نیازی به روغن کاری نیست.
راهنمای خرید قالب بتن اکسپوز
با توجه به نوع پروژه، مشخصات فنی، طراحی و نما باید قالب بتن اکسپوز را انتخاب کرد. مثلاً برای بتن‌های دارای اسلامپ باید قالب فلزی به کار برد؛ زیرا نوع پلاستیکی و کاغذی مقاومت خوبی ندارد.
ویژگی‌های قالب بتن اکسپوز
- قالب باید مقاوم باشد و طول عمر آن زیادی باشد
- اجزای قالب باید جدا بشوند و بتواند دوباره آن را شکل داد
- علاوه بر این قالب‌های فلزی باید روغن کاری شوند تا بتن به اکسپوز نچسبد.
بتن اکسپوز از چه موادی تشکیل شده‌است؟
تهیه مخلوط بتن اکسپوز مناسب برای سازه‌های بتنی که زیبایی را منعکس می‌کنند یک ضرورت بحساب می‌‌آید. علاوه بر این، به لطف رنگدانه های بتن و مواد افزودنی با کیفیت بالا معماران می‌توانند طرح‌های خاص و سطوح صافی برای سازه‌های بتنی ایجاد کنند. همانطور که می‌دانیم یکی از مهمترین مواد تشکیل‌دهنده بتن اکسپوز با کارایی بالا، بادوام و زیبا که امروزه تولید می‌شود، مواد افزودنی مخصوص بتن می‌باشد. مواد افزودنی بتن از مواد شیمیایی یا مواد افزودنی طبیعی ساخته شده‌اند.
بتن اکسپوز به منظور افزایش ویژگی‌های خاص بتن مانند افزایش کارایی، دوام یا مقاومت اولیه و زیبایی به سطح بتن اضافه می‌شود. مواد افزودنی بتن، تعاریف، الزامات، انطباق، مارک‌گذاری و برچسب‌گذاری خاص خود را دارند. مقدار افزودنی برای بتن به اندازه‌ای است که در طی فرآیند تهیه بتن اکسپوز به مقدار حداکثر 5٪ جرم محتوای سیمان بتن اضافه می‌شود، تا بتواند ویژگی‌های مخلوط را اصلاح کند. در حالی که بتن تازه و یا سخت شده افزودنی‌های آن به اندازه‌ای است که محتوای آن حداقل 5٪ جرم سیمان باشد. این ویژگی (بتن سخت) مربوط به موادی است که، مواد اولیه آنها بتن خالص نیستند، یعنی شن و ماسه روان کننده‌هایی در بتن اکسپوز وجود دارند و میزان مخلوط‌کردن آب را بین 40-20٪ کاهش می‌دهند. استفاده از مواد افزودنی بتن پلیمری بهترین عملکرد را می‌توان از آنها بدست آورد. در نتیجه استفاده از افزودنی پلیمری، مخلوط بتن مایع شده، تخلخل بتن کاهش می‌یابد و دوام و مقاومت آن افزایش می‌یابد.
مواد افزودنی از این نوع باعث مخلوط شدن حباب‌های هوا در توده بتن و پخش آنها به طور مساوی در کل حجم آن می‌شود. با این عمل، بتن اکسپوز حاصل در برابر یخ‌زدگی مقاوم می‌شود و جذب کمتری دارد، اما مقاومت فشاری آن کاهش می‌یابد. افزودن 1٪ هوا به جرم بتن به معنای کاهش مقاومت در حدود 5مگا پاسکال است. بی‌نظیرترین عملکرد را می‌توان با استفاده از نمک‌های اسید آلی به عنوان مواد افزودنی بدست آورد. مواد افزودنی هواگیر که در به منظور ساخت بتن اکسپوز مورد استفاده قرار می‌گیرند، کاربردهای فراوانی دارند که می‌توان به ساخت بتن پل در پل‌سازی‌ها، سطح وسازه‌های هیدرولیکی اشاره کرد.
قیمت قالب بتن اکسپوز
قیمت قالب بتن اکسپوز با توجه به نوع قالب متفاوت است.
مثلاً قالب‌های فلزی قیمت بالاتری دارند و طرح‌های خاص باعث می‌شود قیمت این قالب‌ها افزایش یابد.
کیفیت ساخت قالب و دوام آن نیز بر قیمت نهایی آن تاثیر می‌گذارد. در مجموعه قالب‌های پلیمری برای اجرای بتن با سطحی صاف بسیار جز محصولات پر فروش است.
البته قیمت قالب بتن اکسپوز ممکن است نوسان داشته باشد؛ با این حال شما می‌توانید با مراجعه به سایت قیمت‌ها را مشاهده کرده و جهت اطلاعات بیشتر نسبت به قیمت بتن اکسپوز، با کارشناسان فروش تماس بگیرید.