واحد اندازه‌گیری قالب‌بندی. صنعت ساخت و ساز دارای بخش های بسیار متنوع و مهمی برای اجرای سازه بتنی است که یکی از آنها قالب بندی سازه به جهت خمیری شکل بودن ساختار بتن می باشد به جهتی میتوان گفت اجرا و مونتاژ آن برای ایجاد اشکال مختلف بسیار ضروری می باشد. با پیشرفت صنعت ساخت و ساز امروزه تجهیزات و اتصالات بسیار مختلفی برای ساخت و ساز تولید شده است. یکی از این تجهیزات قالب بتن می باشد. که دارای انواع مختلفی از جنس و طرح است، به دلیل وجود اندازه های مختلفی از این قالب ها، سبب شده تا در اجرای بخش ها گوناگونی از ساختمان مورد استفاده قرار بگیرند علاوه بر قالب برای ساخت سازه بتنی نیازمند اتصالات و تجهیزات دیگری هم نیز هستیم که بر حسب مصرف و میزان مساحت ساختمان حساب می شوند در واقع برای خرید قالب و استفاده از آن علاوه بر بررسی پلان های مختلف مساحت طولی و عرضی سازه را برسی میکنیم تا در حد میزان قالب های مورد نیاز را تهیه کنیم توجه به کیفیت و نوع ساختار قالب برای استفاده طولانی از آنها حائزه اهمیت بسیاری است. در ادامه به نحوه دقیق مشخص کردن قالب های مورد نیاز در بخش های مختلف اشاره خواهیم کرد.
واحد اندازه‌گیری قالب‌بندی چیست؟
برای اندازه‌گیری قالب‌بندی، سطوحی از قالب که در تماس با بتن هستند ملاک محاسبه قرار میگیرند و به عبارتی دیگر، در صورتی که قالب‌بندی مازاد بر اندازه‌های مشخص شده صورت بگیرد، نباید آنها را در متره‌ها پیش‌بینی کنید. البته این موضوع بیشتر در فونداسیون دیده میشود و برای بخش‌های دیگر، معمولا متره دقیقا برابر با اندازه‌های از پیش مشخص شده، می باشد. طبق آخرین دسته‌بندی اعلام شده، واحد اندازه‌گیری قالب‌بندی در تمامی بخش‌های ساختمانی متر مربع می‌باشد. که اندازه‌گیری دقیق آن به میزان متراژ پروژه، میزان بتن استفاده شده و موارد دیگر بستگی دارد. البته باید توجه داشته باشید که این میزان باید به دقیت اندازه‌گیری شود، زیرا میتواند در هزینه های شما تاثیر بسیار زیادی داشته باشد. همچنین یکی دیگر از موارد بسیار مهم در اندازه‌گیری قالب‌بندی، نوع قالب های استفاده شده برای این امر نمی باشد. به طور مثال در صورت استفاده از قالب فلزی، ممکن شما به میزان بیشتری از این نوع از قالب‌ها در مقایسه با سایر نمونه‌های دیگر داشته باشید.
واحد اندازه‌گیری قالب‌بندی در بخش های مختلف
قالب‌بندی در انواع مختلف با توجه به نوع قالب های استفاده شده در آن و محیط اجرای آن تقسیم بندی میشود. به طور کلی قالب‌ها را از لحاظ متریال استفاده شده برای ساخت آنها میتوان به قالب‌بندی آجری، قالب‌بندی چوبی، قالب‌بندی فلزی و قالب‌بندی پلاستیکی تقسیم بندی کرد. هر یک از این موارد دارای ویژگی های مختلفی هستند، به طور مثال، قالب های آجری یک بار مصرف هستند و با توجه به مقاومت بسیار بالایی که دارند، معمولا برای فونداسیون سازه ها استفاده می شوند. این نوع از قالب ها دارای مقاومت و استحکام بسیار زیادی هستند و در این نوع، واحد اندازه‌گیری قالب‌بندی نیز متر مربع می باشد.
اما در مقابل قالب‌های فلزی، چوبی و پلاستیکی را میتوانید چندین بار و در پروژه‌های مختلفی استفاده کنید. البته باید در نظر داشته باشید که برخی از این مدل‌ها، مانند قالب‌بندی فلزی، دارای هزینه‌های اولیه بیشتری هستند اما با توجه به امکان استفاده از آنها در چند پروژه مختلف، میتوانند بسیار مقرون به صرفه باشند. در ادامه واحد اندازه‌گیری قالب‌بندی را در هر یک از بخش های ساختمانی بررسی می کنیم.
قالب‌بندی فونداسیون
یکی از مهم‌ترین و مراحل اولیه بخش های ساختمانی که در تمامی پروژه‌های ساختمانی باید اجرا شود، قالب‌بندی و اجرای فونداسیون می باشد، اینکار به دلیل یکپارچگی و حفظ ثبات و پایداری ساختمان انجام میگیرد که دارای اهمیت بسیاری می باشد. واحد اندازه‌گیری قالب‌بندی فونداسیون، متر مربع است و از مهم‌ترین قسمت های یک ساختمان به حساب می آید.به همین جهت تمامی فشارهای یک ساختمان، با استفاده از ستون به فونداسیون منتقل می شود. در واقع حجم قالب بندی فونداسیون ارتباط مستقیمی با ارتفاع و طول و عرض آن دارد. برای بدست اوردن میزان قالب مصرفی در فوانداسیو طول و عرض و ارتفاع آن را در نظر میگیرند و سر انجام تعداد قالب مورد نیاز مشخص می شود. علاوه بر قالب تعداد اتصالاتی مانند پیم و گوه و مهار را نیز میتوان حساب کرد.
قالب‌بندی دیوار برشی
دیوارهای برشی نوعی مهار جانبی برای کنترل نیرو های وارده بر ساختمان می باشند که نقش بسیار مهمی را در مقاومت و استحکام ساختمان دارد. به همین دلیل باید با دقت بسیار بالایی اجرا شود. دیوار برشی در دو حالت وجود دارد که شامل دیوار یکطرفه و دو طرفه می شود و اغلب در سازه های که متحمل فشار بسیار زیادی هستند مورد استفاده قرار میگیرد نحوه قالب بندی و اجرای آن بسیار دشوار می باشد و علاوه بر تخصص نیازمند قالب های با کیفت و مقاومی برای قالب بندی دیوار است. واحد اندازه گیری قالب دیوار نیز متر مربع می باشد به طوری که برای محاسبه دقیق میزان قالب مصرفی طول و عرض آن را در نظر میگیریم تا قالب مورد نیاز برای قالب بندی تهیه و مورد استفاده قرار بدهیم. در صورتی که لازم به اجرای این فرایند در دو طرف دیوار باشد، باید از قالب‌های بیشتری استفاده کنید. در اکثر موارد برای قالب‌بندی این نوع از دیوار ها، از قالب های فلزی استفاده می کنند، زیرا این قالب ها دارای استقامت بسیار بالایی هستند و میتوان از آنها چندین بار استفاده کرد. قالب‌بندی دیوار برشی، با توجه به شرایط ساختمان، به صورت دو طرفه و یک طرفه انجام میشود. به همین دلیل این موضوع میتواند در میزان استفاده از قالب ها تاثیرگذار باشد.
قالب‌بندی ستون
یکی دیگر از انواع قالب‌بندی از لحاظ محل استفاده از آن، قالب‌بندی ستون می باشد که یکی از مهم‌ترین بخش‌های ساختمان را تشکیل میدهد. در تمامی ساختمان‌ها، وظیفه انتقال بار سازه از سقف‌ها به ستون و از آن به فونداسیون می باشد. برای قالب‌بندی ستون ها معمولا از قالب فلزی، به همراه یک سری تجهیزات جانبی برای افزایش مقاومت آن استفاده می‌کنند. از مهم‌ترین این قطعات، میتوان به پشت بندها، درز‌بند و … اشاره کرد که وظیفه مقاوم کردن قالب‌ها و جلوگیری از نشت شیره بتن را دارند. نحوه محاسبه میزان قالب مورد نیاز برای قالب بندی ستون ابعاد و ارتفاع ستون است که در نقشه ساختمان قابل مشاهده است. قالب بندی ستون معمولا به شکل های مختلفی همچون چهار گوش گرد و… انجام میگیرد، انتخاب قالب فلزی برای این کار امروزه میتواند بهترین انتخاب باشد زیرا این قالب ها علاوه بر کاربرد های فراوان دارای تکرار پذیری و طول عمر بسیار بالای هستند در ادامه میخواهیم میزان قالب و اتصالات یک ستون ۴۰×۴۰ را با ارتفاع ۳ متر به طور دقیق مشخص کنیم
- ۱۲ عدد قالب ۴۰×۱۰۰
- ۸ عدد نبشی
- ۸۰ عدد پیم
- همچنین میتوان از قالب ۳۵×۱۰۰ با کنج ۵×۱۰ و قالب ۳۰×۱۰۰ با کنج ۱۰×۱۰ نیز برای قالب بندی ستون ۴۰×۴۰ استفاده کرد
قالب‌بندی سقف و تیر
به دلیل وجود انواع مختلفی از سقف ها قالب بندی آنها به شکل های متنوعی انجام می شود در قالب بندی تیر محاسبه قالب از ابتدا تا انتهای ستون انجام میگیرد و عملا ابعاد و اندازه آن نیز مهم می باشد، اندازه قالب زیرین تیر و آویز در نقشه ساختمان قابل مشاهده است و میتوان نسبت به آن قالب های مورد نیاز را تهیه و مورد استفاده قرار داد، برای این کار از قالب های متنوعی به دلیل وجود نبشی و کنج های ۵ و ۱۰ سانتی انجام میگیرد و شما میتوانید برای تیر های به اندازه ۵۰ سانت از قالب های ۴۰ و ۴۵ به همراه کنج استفاده کرد. اصولا قالب بندی سقف دارای اتصالات فراوانی است و بکارگیری بهترین نوع آنها موجب خروجی با کیفیت کار خواهد شد.
نتیجه گیری
قالب‌بندی یکی از مراحل بسیار حساس و مهم در ساختمان سازی می‌باشد که باید با دقت بسیار بالا و طبق استانداردها و اصول تعیین شده برای آن اجرا شود. به همین دلیل، برای جلوگیری از هزینه های اضافی و همچنین رخ دادن حوادث غیر قابل جبران جانی و مالی، بهتر است انجام آن را به یک پیمانکار متخصص بسپارید. این پیمانکاران موظف هستند تا کار قالب بندی را در هر جای ساختمان باشد، به درستی و با استفاده از با کیفیت ترین مصالح انجام دهند تا خروجی با کیفیتی را در کار شاهد باشیم، بعداز مشخص شدن تعداد قالب مورد نیاز میتوان با خرید قالب های فلزی علاوه بر کاهش هزینه ها به علت پایداری و مقاومت بسیار زیاد شاهد تکرار پذیری فراوان این نوع قالب ها خواهی بود.